EPC staat mijlenver af van praktijk

Beeld: Bouwformatie

De EPC geeft geen duidelijke indicatie voor het te verwachten energiegebruik, is matig geschikt voor het doorrekenen van zeer energiezuinige woningen, waardeert thermische isolatie nauwelijks en de praktijkhandhaving laat zwaar te wensen over. Dit is in een notendop de vernietigende uitkomst van de enquête die Bouwformatie afgelopen zomer heeft gehouden onder ruim tweehonderd deelnemers.

De theoretische bepalingsmethode om het te verwachten energiegebruik van gebouwen in te schatten, ligt al een tijdje onder vuur. Minister Blok zinspeelde al eerder op het verdwijnen van de EPC. In juni 2014 schreef de minister in zijn brief aan de Tweede Kamer dat er binnen de bouwsector positief gereageerd wordt op het idee om de theoretische toets aan de voorkant van het bouwproces te schrappen en de aandacht te verleggen naar de gerealiseerde gebouwkwaliteit. Reden voor Bouwformatie om een enquete te houden en te peilen hoe er binnen de doelgroep aangekeken wordt tegen onder andere de EPC.

Indicatie energiegebruik
Op de stelling of de EPC een duidelijke indicatie geeft van het werkelijk te verwachten energiegebruik van nieuwbouwwoningen geeft 63 procent van de deelnemers aan het hier niet mee eens te zijn. 23,2 is het wel eens met de stelling en 13,8 procent heeft geen mening. Opvallend is dat onder de architecten en aannemers beduidend kritischer tegen dit onderwerp wordt aangekeken. Hier geven respectievelijk 73,6 en 70,4 procent van de respondenten aan het niet met deze stelling eens te zijn.

Zeer energiezuinige woningen
Ook de stelling dat de bepalingsmethode voor de EPC geschikt is voor het doorrekenen van zeer energiezuinige nieuwbouwwoningen kan op weinig sympathie rekenen. 54,3 procent is het hier niet mee eens, 21,9 is het er wel mee eens en bijna een kwart weet het niet of heeft geen mening. Ook hier is het aantal respondenten dat het niet eens is met de stelling onder de architectenbureaus en aannemers groter dan onder bijvoorbeeld advies-, ingenieursbureaus, ontwikkelaars en woningcorporaties.

Waardering thermische isolatie
Op de stelling of de invloed van thermische isolatie ondergewaardeerd wordt in de bepalingsmethode van de EPC voor nieuwbouwwoningen antwoord 58 procent van de respondenten bevestigend. 20,8 procent is het hier niet mee eens en een vrijwel even grote groep heeft geen mening of weet het niet. De beleving dat isolatiemaatregelen ondergewaardeerd worden in de EPC heerst onder architecten-, advies-, en ingenieursbureaus sterker is dan onder de andere doelgroepen.

Eén van de respondenten stelt: ‘Isolatie kan tot Rc=5,0 bijdragen aan de EPC-score, hoger isoleren heeft nu geen nut. Iedereen kan echter op zijn klompen aanvoelen dat nog beter isoleren aanzienlijk scheelt in het energiegebruik. Praktijkvoorbeelden uit mijn eigen architectenpraktijk zijn er te over.’ Een andere respondent wijst op het belang van een integrale benadering: ‘Met het huidige EPC-systeem kan je met enkele middelen, zoals bijvoorbeeld zonnepanelen, de EPC al snel halen en verder 'asociaal' bouwen. Het totaalpakket, bestaande uit goede isolatie en vooral ventilatie, installaties en andere mogelijkheden moet leiden tot een sociaal gebouw. Er is niet één onderdeel dat het meest rendabel blijkt!’ Wel wijzen verschillende respondenten erop dat het stellen van hoge eisen aan de Rc-waarde kan leiden tot ontwerp- en uitvoeringsproblemen, met name bij gevels en (platte) daken en de daaraan aansluitende bouwdelen.

EPC en praktijksituatie
69,9 procent van de respondenten vindt het een goed voorstel van Blok om de bepalingsmethode voor de EPC te schrappen en de aandacht te verleggen naar de werkelijk gerealiseerde bouwkwaliteit. Dit voorstel valt met name goed bij de producenten, aannemers, ontwikkelaars en woningcorporaties. Binnen deze doelgroepen geeft meer dan 80 procent aan voorstander te zijn van het schrappen van de EPC.

Tegelijkertijd vraagt het schrappen van de EPC om voldoende handhaving in de praktijk. Toch blijkt de vooraf berekende EPC slechts sporadisch in de praktijk gecontroleerd te worden. Op de stelling of er in de praktijk voldoende controle is of de vooraf berekende EPC ook daadwerkelijk wordt behaald geeft 79,1 procent van de respondenten aan het hier niet mee eens te zijn. Slechts 9,4 procent geeft aan dat er wel voldoende handhaving is en 11,5 procent weet het niet of heeft geen mening.

Eén van de respondenten geeft aan: ‘Laat er door de overheid eerst maar eens gecontroleerd én gehandhaafd worden op de uitvoering en een controle achteraf of inderdaad het gestelde in de vergunning is gehaald. Tot nu toe heb ik te vaak gezien dat op papier alles klopt, maar er anders wordt gebouwd.’

Resultaten
Volgens Bouwformatie-directeur Jourdain Martens zijn de resultaten weinig verrassend. ‘De resultaten komen goed overeen met de signalen die wij uit de markt krijgen. Je merkt dat de weerstand tegen de theoretische EPC toeneemt, omdat het niet langer overeenkomt met wat professionals zelf ervaren in de praktijk.’ Met name de laatste vraag, waarin de deelnemers aan de enquete zelf opmerkingen kwijt konden geeft een goed beeld van wat er in de markt speelt. Martens hierover: ‘Je merkt heel duidelijk dat er behoefte is aan het vergelijken van de theoretische resultaten met de meetgegevens in de praktijk. Het zou dan ook logisch zijn om de theoretische methodiek te verbeteren aan de hand van de werkelijke meetresultaten. Dat gebeurt ook in andere branches, dus waarom zou dit in de bouw niet kunnen? Je kan dan ook de effecten van bewonersgedrag en uitvoeringskwaliteit veel beter inschatten. Nu is dat nog een vrij ondoorzichtig gebied wat de EPC betreft. Schrappen van de EPC lijkt me dan ook geen goed voorstel. Je kan beter en-en doen in plaats van of-of.’

Naast vragen over de EPC zijn er in de enquete ook vragen gesteld over de rol van de overheid, het verhogen van Rc-waarden voor de thermische schil en de vooruitstrevendheid binnen de bouwsector ten aanzien van energiebesparing. Deze zaken worden in afzonderlijke artikelen behandeld. Het volledige rapport met alle resultaten is eind januari beschikbaar en gratis te bestellen in de webwinkel van Bouwformatie.

Pagina afdrukken

Overig bouwdetailsnieuws